Ağız, vücuda açılan kapıdır ve diğer bölgelerde gelişen ciddi sağlık sorunlarının erken belirtilerini gösterebilir. Tam da bu yüzden, altı aylık kontroller için bir diş hekimine gitmek çok önemlidir. Periodontal hastalık, hakkında bilgi sahibi olmanız gereken önemli bir rahatsızlıktır. Genellikle jinjivit ile gruplandırılan bu hastalık, dişleriniz ve diliniz dahil olmak üzere ağzınızın diğer alanlarını etkileyebilen bir tür diş eti hastalığıdır. Bu yüzden, nasıl önleneceği ve nasıl tedavi edileceği dahil olmak üzere bu konu hakkında bilgi edinmeniz çok önemlidir.
PERİODONTAL HASTALIK: DİŞ ETİ HASTALIĞININ DAHA ŞİDDETLİ FORMU
Diş eti hastalıklarından biri olarak sınıflandırılsa da periodontitis aslında çok daha zorlu bir durumdur. Jinjivit, diş eti iltihabı olarak başlar. Jinjivit tedavi edilmezse periodontitise ya da diş eti hastalığına dönüşür. En sonunda diş etinin iç katmanları dişlerden ayrılmaya başlar. Bu da dişin her iki tarafında cepler oluşturur. Dişlerinizi fırçalarken temizlenemeyen kalıntılar boşluklarda birikir, diş etlerinde enfeksiyona ve diş eti çizgisinin çekilmesine neden olur. Diş eti çizgisi çekildikçe cepler genişler, dişlerinizi kaybetme ve diğer ciddi ağız hastalıklarıyla karşı karşıya kalma riskiniz artar.
PERİODONTİTİS NEDEN OLUR?
Periodontitisin baş şüphelisi plaktır. Dişlerin çevresinde plak oluştuğunda diş etlerini enfekte etmeye başlar, jinjivite ve en sonunda diş eti hastalığına yol açar. Ancak bu durumun ikincil nedenleri de vardır. Kadınlarda hamilelik, menopoz veya aylık adet dönemine bağlı hormonal değişiklikler periodontal hastalığın gelişimini beraberinde getirebilmektedir. Diyabetten HIV’e kadar bazı hastalık türleri bağışık sistemini etkileyerek diş etlerinde elastikiyet kaybına neden olabilir.
Ağız yoluyla alınan bazı ilaç türleri tükürüğün azalmasına neden olan yan etkilere sahiptir. Tükürük, diş etlerini ve dişleri korumak için kullanılır. Yeterli tükürük olmazsa diş eti dokusunda anormal bir büyüme ortaya çıkabilir ya da yemek kalıntılarının boğazdan aşağı inmesi engellenebilir; her iki durum da hastalığa neden olma potansiyeline sahiptir. Dişlerinizi her gün fırçalıyor ve diş ipi kullanıyor ama yine de diş eti hastalığının erken belirtilerini yaşıyorsanız başka tıbbi sorunlar yaşıyor olabileceğiniz için doktorunuzla görüşmelisiniz.
PERİODONTİTİS BELİRTİLERİ
Dişlerinizi fırçaladıktan sonra diş etleriniz kanıyor mu? Bunun sebebi büyük ihtimalle dişlerinizi çok sert fırçalamanız değil, jinjivitin erken evreleridir. Biraz ara verdikten sonra tekrar diş ipi kullanmaya başladıysanız başlangıçta diş etlerinde neden olduğu tahriş nedeniyle biraz kan görebilirsiniz. Ancak bu durum sadece kısa bir süre devam etmelidir ve böyle bir durumda bile diş etleriniz fırçalama yüzünden kanamamalıdır.
Diğer belirtiler arasında diş etlerinin şişmesini, ağız kokusunun kalıcı olmasını (veya ağzınızda kötü bir tat olmasını), dişlerinizin kaymasını ve dişleriniz ile diş etleriniz arasında cepler oluşmasını sayabiliriz. Bunların yanı sıra, diş eti hastalığınız olmasına rağmen diş etlerinin periodontitisten muzdarip olduğu bölgeye bağlı olarak durumu gözlemleyemeyebilirsiniz. Her altı ayda bir diş hekiminizi ziyaret etmeniz bu potansiyel durumu kontrol altında tutmanızı sağlar.
PERİODONTİTİS TEDAVİSİ VE ÖNLEME
Periodontal hastalığın ve jinjivit gelişiminin önlenmesi oldukça kolaydır. Basitçe söylemek gerekirse hastalığı önlemek en iyi periodontal hastalık tedavisidir. Şiddetlenmeden önce diş sorunlarının farkına varabilmek için genel diş sağlığı bakım rutininizin bir parçası olarak ağzınızı kontrol etme alışkanlığı edinmeniz faydalı olacaktır. Dişlerinizin, diş etlerinizin, dilinizin ve diş eti dokularınızın renginde veya görünümünde değişiklik olup olmadığını kontrol edin. Doğru plak kontrol önlemleri alınarak periodontitis kolayca önlenebilir. Öncelikle dişlerinizi günde iki kez fırçalamalı ve en az günde bir kez diş ipi kullanmalısınız. Dişlerinizi fırçaladıktan sonra antibakteriyel bir ağız çalkalama suyu kullanmak ulaşılması zor plakları temizleyebilir ve diş etlerinizin etrafında cepler oluştuysa ceplere sıkışan bakterileri ve kalıntıları temizleyerek diş etlerinize tekrar sıkılaşmaları için zaman verir. Ayrıca altı ayda bir diş temizliği için diş hekiminize gitmeniz önerilir.
Peki hastalığa yakalandıysanız ve periodontitisinizi kontrol altında tutmak için yardıma ihtiyaç duyuyorsanız ne olacak? Diş hekiminiz size diş eti sağlığı için özel olarak tasarlanmış diş macunu seçenekleri sunacaktır. Oral-B elektrikli diş fırçaları da plak kontrolüne yardımcı olur. Durum kritik bir seviyeye ulaşmadığı sürece (bir yandan doğru plak kontrol adımlarını izlerken) tek yapmanız gereken budur. Ancak cepler büyükse ve kendiliğinden normal boyuta dönemeyecekse diş eti dokusunu tekrar sıkılaştırmak için ağız cerrahisi gerekir. Şiddetli periodontal hastalığın tedavisi diş taşı temizliği ve kök yüzeyi düzleştirmesi adı verilen bir derin temizlik prosedürünü içerebilir. Bu prosedürde diş hijyeni uzmanı veya diş hekimi tartarı diş eti çizgisinin hem üstünden hem de altından temizler ve plağa neden olan bakterilerin toplanma eğiliminde olduğu diş köklerindeki pürüzlü noktaları düzleştirir. Diş hekimi randevularınıza düzenli olarak giderek bu tip yüksek düzeyde bir tedavi almak zorunda kalmayabilirsiniz.
